OPINIE- Vliegcultuur

Grote getallen vliegen ons om de oren: 1000 jobs zouden verdwijnen, talloze vluchten en bestemmingen worden in de ban gedaan, want alle hens aan dek. Met een gezonde 5,6% marge en 2 miljard euro winst over 2019 had Lufthansa eigenlijk niet veel te klagen. Sterker nog, in de besprekingen over vorig jaar vermeldden ze trots dat ze nog wel 5 miljard euro reserve hadden of konden verkrijgen. Hoe snel het kan veranderen, toont deze crisis wel aan. Lufthansa, met Brussels Airlines als dochteronderneming, wist maar wat snel de Belgische overheid te vinden om steun te vragen. De aangekondigde ontslagen en besparingen passen uitstekend binnen de strategie om de overheid de hand uit te laten reiken. Terwijl, we spreken hier niet over een onderneming die net uit moeilijke tijden komt, maar uit een bedrijf dat al vele jaren uitstekende cijfers behaalt. Precies die ‘vette jaren’ dat je een spaarpotje zou moeten aanleggen. Geld wat je ook kunt gebruiken om te vermijden dat je direct zoveel mensen moet ontslaan. 

Het zijn ook net die spaarpotjes ontbreken in de cultuursector. Jaar na jaar moeten onze theaters, opera’s, musea en tal van evenementen inleveren of krijgen ze steeds strengere voorwaarden waar ze aan moeten voldoen. Vaak nog gecombineerd ook: hogere eisen en lagere bedragen. Als je deze lijn doortrekt, dan wordt het voor Brussels Airlines wel een heel lastige om staatssteun te krijgen en tegen welke voorwaarden?

Als we dan nog eens verder kijken, nu de corona-maatregelen langzaamaan wat verlicht worden: dit kan wel eens een van de meest ‘Belgische’ zomers sinds decennia worden. Logisch ook, je krijgt het aan de bevolking niet verkocht dat we terug in een lockdown moeten omdat een stel landgenoten per se in het buitenland hun moment van ontspanning zochten. En laat dat dan net een prachtige gelegenheid zijn om onze cultuur net dat fijne en broodnodige duwtje in de rug te geven. 

Laten we nog wat verder in perspectief zetten hoe belangrijk het is om onze cultuur te steunen: 47.000 medewerkers in 2018 (wat overigens bijna 12 keer meer is dan Brussels Airlines) werkten dag in dag uit in de theaters, cinema’s, concertzalen, … Precies in al die etablissementen waar we nu nog even niet naartoe kunnen. Precies dus ook die zaken die het nu zo ontzettend moeilijk hebben. Organisaties die niet de afgelopen jaren hun winsten besteedden aan dividenden en het terug opkopen van hun eigen aandelen. Organisaties die elk boekjaar blij zijn dit met zwarte cijfers af te sluiten. Oftewel, organisaties die op bijna tegenovergestelde wijze geraakt zijn door deze crisis: geen mogelijkheid tot het bouwen van een buffer, veel (meer) werknemers en toch zeker geen vooruitzicht op een subsidie van €290.000.000. En net dit laatste, het is geen eerlijke vergelijking, maar als je dit bedrag naar een bedrag per medewerker zou terugbrengen, dan kom je op €72.500. Voor de cultuursector zouden we dan over een goede 3 miljard euro spreken. Natuurlijk, de kosten zijn niet hetzelfde, maar het geeft wel aan dat de aangeboden bijdrage eigenlijk maar vrij beperkt is. Op Vlaams niveau spreken we bijvoorbeeld over een jaarlijkse bijdrage van slechts €200 miljoen.

Niks tegen Brussels Airlines op zichzelf, maar het ligt wel moeilijk om een grote vervuiler als deze vliegtuigmaatschappij een forse subsidie te geven. We hebben nu nood aan een regering die daadkracht toont én die zorgt voor diens inwoners en werknemers. En het mooie is, van cultuurbijdragen komt bijna alles weer keurig terug bij de overheid: belasting op tickets, op arbeid, op winst. Iets wat veel minder het geval is bij de ouderwetse multinationals: geen belasting op kerosine, belastingoptimalisatie (en via Duitsland in het geval van Brussels Airlines) en dan ook nog eens een grote milieukost. Als we dus iets in de lucht moeten houden, dan is het onze cultuursector.

Getekend,
Timon Hogenaar

Co-voorzitter Jong Groen